“Kaç gündür neden buna karar veremiyorum. Onu mu seçsem, bunu mu seçsem…”
İşte bu düşünceler bır bır zihnimdeydi kaç gündür.
Çünkü 2. Kitabımın editi bitti. Adına ne koysam diye düşünüyordum. Aslında adı belliydi. Benim 10 sene önce açtığım bloğuma verdiğim isimdi. Ve hatta aynı isimde bir IG TV video serisi yapmıştım.
Mutluluğun Ritmi Ol.
Ama sonradan bunun yeteri kadar görür görmez ilgi uyandıran, “aaa neden bahsediyor acaba?” diye kapağı kaldırıp birkaç sayfa karıştırtan bir isim olmadığına karar verdim.
Veee balıklama mükemmellik kısır döngüsüne atladım.
2. kitabımın adının MUAZZAM ötesi olması benim için çok önemliydi. Çünkü kitabın ilk baskısı 1000 adet. Adına göre her türlü iletişimi yapacağım. İletişimin etkili olmasının ilk kuralı adının da etkili olması. Onunla bağlantılı web sitemi, domain adreslerini ve linkleri, Google seo ayarlarını hazırlayacağım.
Ne kadar önemli olduğunu görüyor musun?
Ve bu noktada kendime şunu sordum:
Bu kitabı ne için yazdın?
Bu soruya verdiğim cevap 2. kitabımın adı oldu.
Ne mi?
Süpriiiz! Ama bayılacaksın!
Asıl şuraya geçmek istiyorum:
Bu kısır döngüyü pek çok kişi yaşıyor. Yani yazar olmasına gerek yok. İş kurarken, hayatında yeni bir şeye başlarken, yeni bir karar verirken.
Sana da tanıdık geliyor değil mi?
Öyleyse, bu bloğum tam sana göre. Çünkü işinin adını ya da hazırladığın ürünlerinin adını nasıl stratejik şekilde belirleyeceğini anlatıyorum. Ama en sonunda da bu addan yığınla çok daha önemli ne var ona değineceğim.
Öğrencilerimle kendi işini kurmak üzerine çalışırken bana en çok sordukları şeylerden biri bu:
Adı ne olsun? Kendi adımı mı koyayım? Yoksa başka bir şey mi? Neye göre karar vereceğim?
Onlara şu 3 stratejik değerlendirmeyi öğretiyorum:
1-Endüstiel değerlendirme: Endüstrinde sana benzer işler yapan kişiler işlerine nasıl isimler koyuyor? Müşterilerin ne bekliyor? Ne istiyor? Hangi dili kullanıyorlar?
2-Vizyonsal değerlendirme: İşinin ya da ürününün senin için anlamı ne? İşini yönetirken ya da ürününü satarken kendini nasıl hissediyorsun? Kendini nasıl görüyorsun bugün, 1 yıl içinde, 10 yıl içinde?
3-Uzun dönemli plan değerlendirmesi: Gelecekte bu iş nereye gidecek? Ürününü geliştirecek misin? Koyacağın isim ne şekilde büyüyebilir?
Ama günün sonunda yine aklını bu kurcalar:
İşine kendi ismini vermeli misin?
İşini bir uzman, yazar, konuşmacı, X/Y/Z koçu, danışman olarak yapacaksan ;
EVET kesinlikle koymalısın.
İşinin ürünü sensin. Yani bilgini, görüşünü, enerjini, tecrübeni satıyorsun.
Ayrıca diyelim yazarsın. Yıllar içinde biiir sürü yeni kitap yazabilirsin. Ya da kitaplarında yazdıklarını online eğitimlere dönüştürebilirsin, rehber e-kitaplar çıkarabilirsin.
Hepsine göre ayrı adda bir web sitesi düzenlemek ne kadar az stratejik ve pratikse, kendi ismini vermek de o kadar stratejik ve pratik. Çünkü değişmeyen tek şey senin kattığın değer.
İşine kendi ismini vermekte pek çok kişinin çekinceleri oluyor:
Ya arama motorlarında çıkmazsam?
Şirketimi seneler sonra satmak istersem kim alacak ki?
Ya çok böbürleniyormuş gibi görünürsem?
Öyleyse hemen sana global 2 örnek vereceğim. Ama araştırırsan bunlardan yığınla fazlasını da görebilirsin. Donna Karan ve Calvin Klein başarılı bir şekilde isim bazlı imparatorluklarını sattılar.
Peki ya işin bir ürün ya da hizmet satışı üzerine kuruluysa?
Bu durumda işinle alakalı bir isim seçmen çok daha etkili olacaktır. Harika bir iş ya da ürün isminin taşıması gereken özellikler ise şunlar:
Akılda kalıcı,
Anlaşılabilir
İşinin özüyle bağlantı kuran
Ve şimdi seninle bu konuda nokta atışı yapmanı destekleyecek 11 perspektif paylaşacağım. Hepsini lütfen değerlendir, kararın netleştikten sonra, mutlaka işinin adını resmileştir.
1. İlham almak için sektörüne bak. Rekabeti anla ama onları taklit etme. Onları araştır, ama kendi yaratıcılığını, kendi hikayeni mutlaka içine kat. Yoksa yalnızca kopyalamış olursun. Bu da karşı tarafın emeğini çalmak, diğer taraftan da kendi özgün yaratıcılığına güvenememek.
2. Koymayı karar verdiğin ismi yüksek sesle söyle. Kağıt üstünde güzel görünse de yüksek sesle söylendiğinde o kadar kolay telaffuz edilmeyebilir. Ve müşterilerinin ağızdan ağıza yayması için zor olabilir.
3. İşini tamamen öteki gezegenden gelmiş birisine açıklıyormuş gibi açıkla. Son derece basit ol. Ne yaptığını, neye çözüm olduğunu, amacının ve vizyonunun ne olduğunu net bir şekilde açıkla.
4. İşini, işinin anlamını açıklayan çekirdek kelimeleri yaz. Ve aklına bunlarla ilgili aklına gelen sözleri, ilgi çekici ifadeleri yaz. Ve bunları bir araya getir. Mesela Netflix bu konuda en bilinen örneklerden biri. İnternet ve flicks kelimelerinin birleşimi. Flicks’de film demek.
5. Edebiyattan ya da mitolojiden bazı kelimeleri kullanabilirsin. Markanın karakterini ve hikayesini bir yerle ya da bir tarihi olayla eşleştirebilirsin. Onunla bağlantı kurabilirsin. Mesela Nike Yunan mitolojisinde zafer Tanrısı anlamına geliyor. Ve sloganları da bununla uyumlu. Just do it.
6. İşinin anlamının farklı dillerdeki karşılığını kullan. Mesela REN Skincare. REN İsveççe temiz demek. Ama REN İngiltere’de kurulmuş bir marka. İşinin anlamı ise ürünlerini hiçbir kimyasal kullanmadan üretmesi.
7. Şirket vizyonunu düşün. Mesela ilk çıkarttığın ürünle markanın adını eşleştirmek bir yerde ellerini bağlayabilir. Örneğin sevdiğim bir organik yiyecek satış sitesi var. Adı organik satın al. Akılda kalıcı ve net. Ama bu şirket zamanla sporcu kıyafetlerine de girmiş. Kıyafetler organik değil. Ve adıyla da çok uymuyor.
8. Domain adresini ve sosyal mecralarda kullanacağın adı düşün. Ama çok da bekleme. Eğer aklında bir isim varsa; yeniisim.com adresini ve ya instagram kullanıcı adını, hala alınmadıysa, hiç durma hemen al. Elbette burada vaz geçilmeyecek şey; koyduğun adın akılda kalan bir şey olması.
9. İsmine karar verdikten sonra bir Google da ara bakalım. Belki bir rakibin çok benzer ismi kullanıyor. Yani “ÖZ Güllüoğlu” durumu gibi dakika bir gol bir olmasın. Eğer benzerleri de yoksa patentini de almanı tavsiye ederim.
10. Domain almak için pek çok web sitesi var. Ben ilk olarak Go Daddy den almıştım. Ve bazen seçtiğin isimlerin alınmış olduğunu göreceksin. Oraya takılma. Yaratıcılığını kullan.
11. SEO ayarlarını düşün. İşinin açıklamasında zor aranan kelimeleri kullanmamanı tavsiye ediyorum. Çünkü Google aramalarında önde çıkmak ve pek çok kişiye ulaşmak istersin değil mi?
Bu 11 perspektifi değerlendirdikten sonra seçeceğin ad saç boyattırmaya benzer.
Her zaman değiştirebilirsin ya da yeniden tasarlayabilirsin.
Ama bu çok da dört gözle beklenen bir şey değildir. Çünkü oldukça zaman alır, enerjini çeker ve bütçelidir.
Ve aslında işinin adından çok daha önemli, seni asıl başarıya götürecek olan bir şey var.
Mesela çok başarılı markaları düşün. Mesela Apple. Türkçe anlamı elma olan bir iş adının bilgisayarla ne alakası var. Ya da Arçelik isme bakıldığında sanki demir çelik endüstrisinde bir imaj veriyor. Halbüki ev aletleri satıyor.
Amazon ya da alt ürünü Kindle’ı düşündüğünde de verdikleri hizmetle sıfır alakalı olduğunu göreceksin.
Ama süper başarılılar. Demek ki, işinin adından, ürününün adından çok daha önemli bir şey var:
Bu da işinin misyonu.
Dolayısıyla biraz önce bahsettiğim 11 stratejik perspektifin işinin misyonunun önüne geçmesine izin verme.
İşinde GERÇEK BAŞARININ 4 ADIMI:
1- Endüstriyi anlamak
2- Müşteriyle bağ oluşturmak
3- İşinin temellerini çözüm odaklı bir strateji üzerine kurmak
4- O mu olsun, bu mu olsun diye asla ilerletmeyen “mükemmellik kapanına” kısılmamak
Ve 4. sü bence en önemlisi.
Biliyorum. Tüm bunları yaptıktan sonra yine mükemmel değil ki gibi gelebilir. Ve bu son derece normal. İşinde ilerlemek istiyorsan mükemmelin peşinde koşma. İlerle. Zaten yolculuğun kendi içinde şekilleniyor. Müşterilerin işinin adını senin enerjin, verdiğin muazzam hizmet ve sunduğun çözümler için sevsinler.
Evet bugün benim anlatacaklarım bu kadar ve şimdi sıra sende;
İşine/Ürününe ne ad koyacaksın? Ya da adını değiştirecek misin?
Hadi karar noktası “evet bu bana göre” dedirtti?
İşinin temelini güçlendirmek için neler yapacaksın?
Hadi benimle paylaş. İster DM ya da mail ya da buraya yorum.
Ve bu bloğum sana ilham olduysa aşağıdaki paylaşım butonlarına tıklayak çevrenle de paylaşırsan dünyalar benim olur.
Burada olduğun ve bu güzel topluluğun büyümesine yardımcı olduğun için çok teşekkürler.
Haftaya yine görüşmek üzere!
Tüm kalpten sevgilerimle,
Tuğçe
💖